کلم پلو یکی از غذاهای سنتی ایرانی است. به هر نقطه از کشور که سفر کنید، خواهید دید که این غذای ایرانی را به سبک و سیاق خود می‌پزند. با‌این‌حال، برای امتحان کردن مزه یک کلم پلوی اصیل باید سراغی از اهالی شیراز بگیرید، چراکه این غذا از غذاهای مشهور این شهر به شمار می‌رود. برای سفارش آنلاین این غذای خانگی می‌توانید از سایت تهیه غذای مامان‌پز کمک بگیرید یا اینکه خودتان آشپزی را شروع کنید. اگر راه دوم را انتخاب کرده‌اید، تا پایان این مطلب با ما همراه شوید تا طرز تهیه کلم پلوی شیرازی و سایر انواع کلم پلو را به شما آموزش دهیم.
کلم پلو متعلق به کدام شهر است؟
اجازه بدهید تا همین ابتدا تکلیف این غذای خوشمزه و مجلسی را مشخص کنیم. هرچند خاستگاه کلم پلو شهر شیراز است، اما در شهرهای دیگر هم دستورپخت‌های مختلفی برای این غذا وجود دارد. بعضی‌ها به جای کلم‌پیچ از کلم قمری یا گل کلم استفاده می‌کنند. در برخی از شهرها هم به جای گوشت چرخ‌کرده و کوفته قلقلی گوشت تکه‌ای یا مرغ می‌ریزند. حتی می‌توان این غذا را بدون گوشت و به صورتی کاملا گیاهی طبخ کرد. در هر حال، برای پخت این غذا روش‌های متفاوتی وجود دارد ولی برای چشیدن مزه کلم پلوی اصیل باید درب خانه شیرازی‌ها را بزنید.
کلم پلو؛ غذایی با طعمی بی‌نظیر و خواص فراوان
در کلم پلو شیرازی اصل ساده و خوشمزه از کلم‌پیچ استفاده میشود. کلم‌پیچ هم طعم غذا را به‌یادماندنی می‌کند و هم برای بدن فواید فراوانی دارد. از جمله فواید کلم عبارت‌اند از:
- یک سبزی کم کالری سرشار از ویتامین‌های c، k و مواد معدنی است.
- منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان‌هاست و به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند.
- فیبر دارد که با تأمین سوخت‌وساز لازم برای باکتری‌های مفید، دستگاه گوارش را سالم نگه می‌دارد. علاوه بر این، سبب کاهش کلسترول خون میشود.
- پتاسیم موجود در کلم فشار خون را متعادل می‌کند.
به طور کلی، کلم یک سبزی همه‌کاره است که می‌توانید آن را به سادگی در رژیم غذایی خود بگنجانید. برای مصرف کلم راه‌های مختلفی وجود دارد. این سبزی پرخاصیت را می‌توان در سالاد، خورش، سوپ، نان یا ترشی اضافه کرد. کلم پلوی شیرازی هم راهی خوشمزه برای افزودن این سبزی به رژیم غذایی است.
طرز تهیه کلم پلوی شیرازی
همان‌طور که گفتیم کلم پلو در شهرها و مناطق مختلف کشور دستورپخت‌های متفاوتی دارد. با این حال، همه آنها از آنچه اهالی شیراز می‌پزند، الهام می‌گیرند. بنابراین، می‌توانید با یاد گرفتن طرز تهیه کلم پلوی شیرازی و کم یا زیاد کردن مواد اولیه آن سبک جدیدی از این غذا ابداع کنید. کسی چه می‌داند؟ شاید کلم پلوی ابداعی شما هم به خوشمزگی این کلم پلو با گوشت قلقلی شود!
مواد لازم کلم پلو شیرازی برای 4 نفر
| برنج | ۴ پیمانه |
| کلم پیچ کوچک خرد شده | ۱ عدد |
| گوشت چرخ‌کرده | ۴۰۰ گرم |
| پیاز متوسط | ۱ عدد |
| رب گوجه فرنگی | ۲ قاشق غذاخوری |
| نمک و ادویه شامل زردچوبه، ادویه کاری و فلفل سیاه | به میزان لازم |
| سبزی مخصوص کلم پلو | ۳۰۰ گرم |
مرحله اول: آماده کردن مواد اولیه
پیش از طبخ کلم پلو، باید ابتدا مواد اولیه آن را آماده کنید. بهتر است برای سلامتی اعضای خانواده و مهمان‌ها از مواد اولیه تازه استفاده کنید. به هر حال، اول از همه کلم را به دقت بشویید. سپس، آن را در اندازه‌های کوچک خرد کنید. پیاز هم باید به صورت ریز و نگینی خرد شود. حالا ۴ پیمانه برنج را بشویید و در ظرفی با آب و نمک بخیسانید. سبزی مخصوص کلم پلو را هم ساطوری کنید.
مرحله دوم: سرخ کردن مواد داخل کلم پلو
باید ابتدا مواد داخل کلم پلوی شیرازی را آماده کنید. برای این کار تابه‌ای مناسب بردارید. درون آن کمی روغن بریزید و پیاز نگینی شده را به آن بیفزایید. پیاز را به اندازه‌ای در روغن تفت دهید که سبک و شیشه‌ای شود.
حالا کلم‌هایی که خرد کرده بودید را به تابه اضافه کنید. کلم را با پیاز آن‌قدر تفت دهید که بوی خامی آن از بین برود. سپس، سبزی ساطوری شده و ادویه‌ها را به تابه اضافه کنید. این مواد را با یکدیگر تفت دهید تا به خوبی با یکدیگر ترکیب شوند. حالا تابه را در گوشه‌ای بگذارید تا سایر ترکیبات غذا آماده شوند.
مرحله سوم: آماده‌سازی برنج
ابتدا در قابلمه‌ای مناسب آب را با نمک و زردچوبه بجوشانید. زمانی که آب به نقطه جوش رسید، باید برنج خیس شده را به آن بیفزایید. اجازه بدهید تا برنج داخل آب کمی بماند. وقتی برنج روی سطح آب بیاید و کمی نرم شود، نوبت به آبکش کردن آن می‌رسد. برنج آبکشی شده را هم برای مرحله بعد کنار بگذارید.
مرحله چهارم: اضافه کردن مواد به برنج
در این مرحله قابله را روی حرارت بگذارید و درون آن را کمی روغن بریزید. حالا کمی سیب‌زمینی یا نان به عنوان ته‌دیگ اضافه کنید. می‌توانید برای ته‌دیگ این غذا کلم هم به کار ببرید. در این صورت، باید مراقب باشید که کلم نسوزد.
در ادامه، مقداری برنج آبکشی شده درون قابلمه بریزید. سپس، کمی از مواد سرخ‌شده بیفزایید و بعد دوباره برنج. این کار را آن‌قدر تکرار کنید تا برنج و مواد تمام شوند. حالا درب قابلمه را بگذارید و اجازه بدهید تا غذا به مدت ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت بپزد.
مرحله پنجم: طرز تهیه گوشت قلقلی برای کلم پلو
ابتدا پیازی را رنده کنید و آب آن را بگیرید. سپس، آن را با گوشت چرخ‌کرده و نمک و ادویه‌ها به‌خوبی ورز دهید. حالا گوشت ورز داده شده را به مدت ۲۰ دقیقه در یخچال بگذارید تا طعم پیاز و ادویه‌ها را به خود بگیرد.
پس از طی این مدت گوشت را به صورت گلوله‌های بسیار کوچک در بیاورید و درون تابه‌ای با کمی روغن سرخ کنید. این کوفته قلقلی‌ها را برای سرو غذا کنار بگذارید.
مرحله پایانی: سرو کلم پلو شیرازی با گوشت قلقلی
پس از ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت به سراغ قابلمه بروید. کمی از آن بچشید تا مطمئن شوید که کاملا پخته شده است. کلم پلوی آماده شده را در ظرفی مناسب بریزید و دور ظرف را با کوفته قلقلی تزیین کنید. به همین سادگی یک کلم پلوی شیرازی و مجلسی آماده میشود. نوش جان!
سبزی کلم پلو شیرازی
سبزی کلم پلو شامل شوید، ترخون، تره و ریحان میشود. البته، اندازه شوید و ترخون کمتر از تره و ریحان است. ترخون و شوید فقط به اندازه‌ای به کار می‌روند که به غذا بوی مطبوعی بدهند. در صورت زیاد بودن این دو سبزی، به‌ویژه ترخون، غذا طعم تلخی پیدا خواهد کرد.
کلم پلو شیرازی با کلم قمری
یکی از مهم‌ترین مواد لازم برای تهیه کلم پلو شیرازی کلم پیچ است اما این غذا را می‌توانید با کلم قمری هم بپزید. برای طبخ کلم قمری پلو شیرازی باید به جای کلم پیچ، کلم قمری را بشویید و به صورت مکعب‌های کوچک خرد و سرخ کنید. سپس، آن را به روشی که در دستور پخت کلم پلوی شیرازی توضیح دادیم، به کار ببرید.
ادویه کلم پلو شیرازی
برای خوشمزه‌تر شدن کلم پلوی شیرازی علاوه بر ادویه‌هایی مانند زردچوبه و ادویه کاری باید از ادویه‌های معطر دیگر نیز استفاده کنید. ادویه پلویی، فلفل سیاه، زیره، پودر لیموعمانی و زعفران از جمله ادویه‌هایی هستند که به کلم پلو عطر و طعمی سحرانگیز می‌بخشند.
کلم پلو با شوید
ممکن است همیشه برای طبخ کلم پلو سبزی مخصوص این غذا را در خانه نداشته باشید. در این صورت، نگران نباشید چون هنوز هم می‌توانید طعم کلم پلو را بچشید. کافیست به جای سبزی کلم پلو، از شوید تازه ساطوری شده یا شوید خشک شده استفاده کنید. برای این کار، باید شوید را در مرحله دم کردن کلم پلو به برنج و سایر مخلفات این غذا بیفزایید.
کلم پلو تهرانی
کلم پلو تهرانی عطر و طعمی شبیه به کلم پلو شیرازی دارد اما برای طبخ اولی اغلب از گوشت تکه‌ای استفاده می‌کنند. طرز تهیه کلم پلو با گوشت تکه ای نیز به طرز تهیه کلم پلو شیرازی با گوشت چرخ کرده شباهت بسیاری دارد اما برای پختن کلم پلوی تهرانی به جای کلم پیچ یا کلم قمری، کلم برگ سفید به کار می‌برند. این کلم را باید به همان روشی که در مرحله اول و دوم دستور پخت کلم پلو شیرازی توضیح دادیم، آماده کنید و تفت بدهید. سپس، به جای گوشت چرخ‌کرده گوشت تکه‌ای که برای طبخ خورشت به کار می‌برند را تفت دهید.
کلم پلو تهرانی برخلاف مدل شیرازی این غذا سبزی ندارد. بنابراین، بعد از تفت دادن گوشت و کلم باید به آنها ادویه‌های معطر مخصوص کلم پلو و رب گوجه‌فرنگی بیفزایید. در نهایت، این غذا را مانند لوبیا پلو، عدس پلو و سایر پلومخلوط‌ها دم کنید.
طرز تهیه کلم پلو ساده بدون گوشت
کلم پلو می‌تواند یک غذای گیاهی و بدون گوشت هم باشد. برای طبخ یک کلم پلو بدون گوشت باید کلم قمری یا کلم پیچ را همراه با پیاز خرد شده تفت دهید و به آن ادویه مخصوص کلم پلو و رب گوجه‌فرنگی اضافه کنید. در نهایت نیز این غذا را مانند سایر پلومخلوط‌ها دم کنید.
نکاتی کلیدی برای تهیه کلم پلو
- برای خوشمزه‌تر شدن این غذا بهتر است که کلم‌ها را با کمی آب، آب لیمو یا آب نارنج و نمک و ادویه بجوشانید. البته، در طرز تهیه کلم پلوی شیرازی اصلی، آب لیمو یا نارنج را بعد از سرخ شدن کلم‌ها اضافه می‌کنند.
- معمولا شیرازی‌ها کوفته قلقلی را لابه‌لای برنج می‌ریزند، اما می‌توانید برای تزیین کلم پلو هم آن را به کار ببرید.
- کمی برنج زعفرانی هم به کلم پلو اضافه کنید تا طعم و عطر خوش آن چند برابر شود.
- دستورپخت‌هایی که در این مطلب خواندید، برای ۴ نفر مناسب است. شما باید با توجه به تعداد اعضای خانواده یا مهمان‌های خود این مواد را کم یا زیاد کنید.
- برای پخت کلم پلو می‌توانید از گوشت سینه مرغ هم استفاده کنید. در این روش از طبخ کلم پلو گوشت سینه مرغ را می‌پزند، ریش ریش می‌کنند و به سایر مخلفات این غذا میفزایند.
کلام آخر
کلم پلو غذایی سنتی خوشمزه‌ای است که باید حداقل یک بار در عمر خود طعم آن را بچشید. این غذای جذاب و شگفت‌انگیز ایرانی را می‌توانید با انواع کلم و گوشت قرمز یا گوشت مرغ بپزید. اگر هم برای این کار فرصت کافی ندارید، همه چیز را به مامان سها در مامان‌پز بسپارید. مامان سها متخصص پخت کلم پلوی شیرازی و تهرانی با طعمی فوق‌العاده است.
سوالات رایج
سبزی کلم پلوی شیرازی چیست؟
شوید، ترخون، تره و ریحان.
برای کلم پلو از چه کلمی استفاده میشود؟
کلم پیچ، کلم قمری یا کلم برگ سفید.
نسبت سبزی کلم پلو شیرازی چگونه است؟
اندازه شوید و ترخون کمتر از تره و ریحان است. ترخون و شوید فقط به اندازه‌ای به کار می‌روند که به غذا بوی مطبوعی بدهند.
کلم ها چقدر باید تفت داده شوند؟
به اندازه‌ای که بوی خامی آنها از بین برود.
کلم پلو غذای معروف کدام شهر است؟
شیراز اما کلم پلوی تهرانی هم به اندازه کلم پلوی شیرازی محبوب است.