با تمام شدن ماه رمضان، مسلمانان در سراسر دنیا جشن عید فطر برگزار می‌کنند و در این جشن معمولاً غذاها و خوراکی‌های خاصی سرو می‌شود. در این مطلب، درباره انواع غذای عید فطر در ایران و جهان و شیرینی‌های مخصوصی که برای این روز آماده می‌شوند، آشنا می‌شوید.
انواع غذا مناسب عید فطر
در هر گوشه از ایران، از دیرباز رسم بوده که عید پایان رمضان را با آیین‌های خاصی جشن بگیرند. در طول مراسم‌هایی که در این عید مذهبی برگزار می‌شوند نیز انواع غذای محلی به عنوان غذای عید فطر پخته و سرو می‌شوند.
زرشک پلو با مرغ
در بسیاری از شهرهای ایران مانند سمنان، زرشک پلو با مرغ یک غذای مجلسی به شمار می‌رود که در مناسبت‌های مختلف از جمله عید فطر سرو می‌شود. برای طبخ این غذای مخصوص عید فطر ایران، زرشک را با شکر و کره تفت می‌دهند و همراه با پلوی زعفرانی برای تزیین پلو به کار می‌برند. مرغ مزه‌دار شده را نیز همراه با پیاز تفت می‌دهند و سرخ می‌کنند و به آن سسی درست شده از رب گوجه فرنگی تفت داده شده، زعفران دم‌کرده و مقداری آب اضافه می‌کنند. وقتی مرغ کاملاً مغزپخت شد، آن را همراه با زرشک پلو سرو می‌کنند.
آش گندم
آش گندم که به آن آش حضرت عباس (ع) نیز می‌گویند، یکی از آش‌های محلی استان یزد است که به عنوان غذای سحری یا افطار نیز خورده می‌شود. برای درست کردن این آش مقوی، گندم و جو پوست کنده، عدس، لوبیا سفید، نخود، لوبیا چیتی، لوبیا قرمز و لوبیا چشم بلبلی را می‌پزند و به آن سبزی آش، پونه، نمک، آویشن، زیره و زردچوبه اضافه می‌کنند. در آخر نیز این غذا با پیاز داغ و کشک تزیین می‌شود.
آش شیر
در برخی از شهرهای گیلان یا استان‌های آذری‌زبان، آش شیر یک غذای افطاری به حساب می‌آید. این غذا در پایان ماه روزه‌داری نیز به عنوان ناهار عید فطر در کنار شیرینی‌های محلی سرو می‌شود.
برای پختن این آش محلی، نخود خیس خورده را می‌پزند و به آن گندم پوست کنده اضافه می‌کنند. بعد از اینکه نخود و گندم مغزپخت شدند، به آن شیر اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند تا آش کاملاً جا بیفتد. در نهایت، آن را با کشمش، مغز گردو و مغز بادام تزیین می‌کنند.
یخنی
اهالی خراسان غذایی به نام یخنی را به عنوان غذای عید فطر میل می‌کنند. یخنی یا همان چلو ماهیچه طرز پخت ساده‌ای دارد. برای طبخ این غذای مخصوص شب عید فطر، ماهیچه را با زعفران دم‌کرده مزه‌دار می‌کنند. سپس، آن را همراه با سیر، پیاز، برگ بو، چوب دارچین و زعفران می‌پزند. وقتی ماهیچه با آب خودش و روی حرارت ملایم مغزپخت شد، آن را همراه با پلوی زعفرانی سرو می‌کنند.
آش قل هو الله
در برخی از شهرهای ایران مانند شهرهای استان خراسان جنوبی و قم، در پایان رمضان آشی به نام آش قل هو الله پخته می‌شود. در واقع، زنانی که در ماه رمضان، دور هم قرآن را ختم کرده‌اند، آخرین فرد که سوره توحید را خوانده، مأمور پختن آش قل هو الله می‌کنند. این آش که به نظر می‌رسد همان آش رشته معروف باشد، با حبوبات، سبزی و رشته آش طبخ می‌شود. در آخر، آش قل هو الله همراه با شیرینی‌های سنتی به عنوان خوردنی‌های مرسوم روز عید فطر سرو می‌شود.
کباب‌های مخصوص عید فطر
در بسیاری از شهرهای ایران، در روز عید فطر گوسفند قربانی می‌کنند. پس از آن، با گوشت تازه گوسفند کباب‌هایی پخته می‌شود که ناهار یا شام عید خواهند شد.
انواع دسر و شیرینی عید فطر
انواع دسر و شیرینی همیشه جزو مهم‌ترین و لذیذترین خوراکی‌های عید فطر محسوب می‌شوند. در سراسر ایران و کشورهای مسلمان دنیا، دسرها و شیرینی‌ها خاصی به مناسبت پایان ماه رمضان سرو می‌شوند که گاه نسبت به انواع غذای عید فطر طرفداران بیشتری دارند.
کاچی
در پایتخت، کاچی اولین خوراکی سنتی در روز عید فطر است. برای پختن کاچی آرد گندم را همراه با روغن و کره تفت می‌دهند و به آن شربت بار درست شده از آب، شکر و زعفران دم‌کرده میفزایند. در نهایت، کاچی طبخ شده به این روش را به عنوان نذری عید فطر به همسایگان خود می‌دهند.
باقلوا
باقلوای استانبولی همیشه از خوشمزه‌ترین شیرینی‌ها در سراسر دنیا بوده که در مناسبت‌های مختلف سرو می‌شوند. یکی از این مناسبت‌ها عید فطر است. این شیرینی دوست‌داشتنی یکی از شیرینی‌های مردم یزد نیز محسوب می‌شود.
برای درست کردن باقلوا در خانه، چند لایه خمیر یوفکا را را روی پیشخوان آشپزخانه پهن کنید و روی آن کره آب شده بریزید. سپس، به آن پودر مغز گردو و پسته و دارچین اضافه کنید و دوباره چند لایه خمیر به همین ترتیب روی یکدیگر بچینید. در آخر، مقداری کره آب شده روی خمیرها بریزید. بعد از اینکه باقلوا به مدت ۱۵ دقیقه در فر با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد پخت، روی آن مقداری شربت بار می‌ریزند. پس از چند ساعت این شیرینی سنتی آماده است.
لاپیس لجیت
لاپیس لجیت شیرینی مخصوص مسلمانان کشور اندونزی برای عید فطر است. این کیک خوشمزه از چندین لایه خمیر نازک همراه با ادویه‌های مخصوص درست می‌شود. لاپیس لجیب به یکی از شیرینی‌های سنتی هلندی‌ها نیز شباهت بسیاری دارد.
کنافه
اگر با انواع خوراکی و غذای عربی آشنایی داشته باشید، حتماً می‌دانید که کنافه شیرینی مخصوص عربی است. این شیرینی در مناسبت‌هایی همچون عید فطر سرو می‌شود. برای درست کردن کنافه، رشته شعریه را خرد می‌کنند، کمی تفت می‌دهند و نیمی از آن را درون قالب می‌ریزند. سپس، روی آن مایه درست شده از شیر و نشاسته ریخته می‌شود. در نهایت، مابقی کنافه را می‌ریزند و روی آن روغن یا کره آب شده می‌پاشند. بعد از اینکه کنافه در فر پخته و روی آن قهوه‌ای رنگ شد، روی آن مقداری شربت بار می‌ریزند و آن را با پودر پسته تزیین می‌کنند.
کوکی‌های کره‌ای
کوکی‌های کره‌ای از جمله شیرینی‌های محبوب عید فطر در پایان ماه رمضان هستند. این شیرینی‌های خوشمزه توسط مسلمانان در کشورهای مختلف پخته و در ابتدای ماه شوال سرو می‌شوند.
کوکی کره‌ای دستورپخت‌های متعددی دارد اما برای درست کردن مایه آن به ساده‌ترین روش باید کره و پودر قند را ترکیب کنید و به آن آرد شیرینی‌پزی بیفزایید. این کوکی معمولاً با طعم‌های شکلاتی، وانیلی یا لیمویی پخته و سرو می‌شود.
نیشالو
این دسر خوشمزه در کشورهایی مانند تاجیکستان و ازبکستان پخته و سرو می‌شود. مسلمانان این کشورها برای طبخ این دسر شکر، سفید تخم مرغ و ریشه شیرین بیان را با یکدیگر ترکیب می‌کنند.
نوقا
نوقا یک شیرینی سنتی تبریزی است که به گز اصفهانی‌ها شباهت بسیاری دارد. جالب است که بدانید در کشورهایی مانند ایتالیا، اسپانیا و فرانسه نیز شیرینی بسیار شبیه به نوقا پخته می‌شود.
برای درست کردن نوقا، باید عسل، آب، گلوکز و شکر را روی حرارت بگذارید تا کاملاً غلیظ شود. سپس، آن را کنار بگذارید تا خنک شود. در ادامه، سفیده تخم مرغ را همراه با وانیل هم بزنید. وقتی سفیده کاملاً پف کرد، مایع غلیظ و خنک شده را به آن اضافه کنید و هم بزنید. در نهایت، مغز بادام و پسته را به این ترکیبات اضافه کنید. مایه آماده شده را درون قالب بریزید و اجازه بدهید تا به مدت دو ساعت با دمای محیط سفت و به نوقا تبدیل شود.
قرابیه لبنانی
قرابیه شیرینی مخصوص لبنانی‌ها برای عید فطر است. این شیرینی نوعی کوکی کره‌ای با تزیینات خاص به شمار می‌رود. برای درست کردن مایه این شیرینی، کره و پودر قند را ترکیب می‌کنند و به آن وانیل، تخم مرغ و نشاسته ذرت میفزایند. بعد از هم زدن این ترکیبات نیز نوبت به آرد و بکینگ پودر می‌رسد. وقتی مایه شیرینی به شکل خمیر یکدستی درآمد، اجازه می‌دهند تا استراحت کند. در آخر، آن را به شکل کوکی‌های کوچک، به مدت ۱۵ دقیقه در فر با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد می‌پزند. این شیرینی با شیرعسلی و مغز گردو یا پودر نارگیل تزیین می‌شود.
انواع نوشیدنی عید فطر
در کنار غذاها و خوراکی‌هایی که در جشن پایان ماه رمضان سرو می‌شوند، نوشیدنی‌های گوارایی نیز وجود دارند. این نوشیدنی‌ها جشن‌های ماه شوال را شیرین‌تر و جذاب‌تر می‌کنند.
شیر خرما
این نوشیدنی گوارا و سرشار از مواد مغذی، در کشورهای مختلف نظیر پاکستان به عنوان نوشیدنی مخصوص در کنار انواع غذای عید فطر سرو می‌شود. برای تهیه شیر خرما، خرمای بدون هسته و شیرین را همراه با شیر درون مخلوط‌کن می‌ریزند. این نوشیدنی رمضان را می‌توان به صورت گرم یا سرد سرو کرد.
شربت‌های ایرانی
در کشور ما نیز شربت‌های رنگارنگ در کنار شیرینی‌های سنتی سرو می‌شوند. شربت‌هایی مانند شربت بهارنارنج، گل محمدی، بیدمشک و خیارسکنجبین هر یک به فراخور ماه شمسی که رمضان در آن پایان می‌یابد، آماده و سرو می‌شوند.
غذای عید فطر در کشورهای مختلف
در کشورهای مسلمان‌نشین دنیا، طبخ غذای مخصوص عید فطر یکی از اصلی‌ترین آداب و رسوم پایان ماه رمضان به شمار می‌آید. این غذاها ممکن است در وقت ناهار یا شام سرو شوند اما همگی به عنوان غذای این مناسبت ویژه شناخته می‌شوند.
هریس
هریس یا هریسه یکی از انواع غذای عربی است که به حلیم ایرانی شباهت بسیاری دارد. برای طبخ این غذا گندم و گوشت مرغ یا گوسفند را به صورت جداگانه می‌پزند. سپس، گندم که از صافی عبور داده‌اند را همراه با گوشت پخته و ریش ریش شده درون قابلمه می‌ریزند و می‌پزند. این غذا درست مثل حلیم آماده و تزیین می‌شود.
سمبوسه
سمبوسه در بسیاری از کشورهای عربی یک غذای خیابانی مخصوص جشن‌ها و آیین‌های مذهبی است. برای درست کردن این سمبوسه، خمیر نازک یا نان لواش را با ترکیبی از سیب زمینی رنده شده، پیاز رنده شده و سبزیجاتی مانند جعفری ساطوری شده پر کرده و سرخ می‌کنند.
بولانی
بولانی غذا مخصوص عید فطر در کشور افغانستان محسوب می‌شود. این غذا در واقع یک نان خوشمزه مغزدار است. برای درست کردن بولانی، آرد را همراه با آب و نمک به صورت خمیر درمی‌آورند. پس از اینکه خمیر خوب استراحت کرد، آن را با وردنه پهن می‌کنند و روی یک طرف آن ترکیبی از سیب زمینی آبپز و رنده شده، تره ساطوری شده، نمک و فلفل که در روغن تفت داده شده می‌ریزند. سپس، سمت دیگر خمیر را روی این قسمت می‌گذارند و بولانی را در تنور می‌پزند.
پلو بریانی
این پلومخلوط در کشورهای عربی سرو می‌شوند. مسلمانان در کشورهای اروپایی نیز گاهی آن را به عنوان غذای شب عید فطر سرو می‌کنند. برای طبخ این برنج که طعم تندی دارد، از برنج و گوشت مرغ یا گوسفند استفاده می‌کنند.
کلام آخر
تغذیه روز عید فطر همیشه اهمیت بسیاری دارد. مسلمانانی که یک ماه روزه‌داری کرده‌اند، معمولاً در پایان این ماه غذاهای مقوی میل می‌کنند تا انرژی خود را دوباره به دست آورند. در ایران نیز غذاهایی مانند انواع آش که اغلب غذای رمضان نیز بوده، به عنوان غذای عید فطر پخته و در آیین‌های مذهبی سرو می‌شوند. در این مطلب، با مهم‌ترین غذاها و خوراکی‌های عید فطر آشنا شدید. به نظر شما نام چه خوراکی‌های دیگری را می‌توان به این فهرست اضافه کرد؟