اگر از شما بخواهند ۵ غذای ایرانی را نام ببرید، حتما در کنار غذاهایی مانند خورش قرمه سبزی یا خورش کرفس به خورش قیمه هم اشاره می‌کنید. این غذای ایرانی همه‌کاره و خوشمزه هم در مهمان‌ها و جشن‌ها سرو می‌شود و هم می‌توانید عطر قیمه نذری را در مراسم‌های عزاداری یا مذهبی بشنوید. هر خانواده ایرانی یک دستورپخت خورش قیمه مخصوص خود دارد. بااین‌حال، ترفندهای خوشمزگی و اصول اولیه طبخ این غذا در میان تمام این دستورپخت‌ها مشترک است. اگر جزو طرفداران پروپاقرص خورش قیمه هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه شوید. در ادامه، طرز تهیه انواع خورش قیمه مجلسی و رازهای طلایی خوشمزگی آن را توضیح می‌دهیم.
طرز تهیه قیمه نذری
معمولا طبخ خورش‌های مشهور ایرانی با زحمت و دردسر همراه است. به عنوان مثال، برای طبخ خورش قرمه سبزی باید تناسب سبزیجات مختلف را رعایت کنید و آنها را به اندازه سرخ کنید. برای تهیه خورش فسنجان اصیل هم باید نکاتی مثل اندازه رب انار و انتخاب گردوی مناسب را بدانید. پخت خورش بامیه، خورش آلو اسفناج با مرغ، خورش اناربیج یا حتی قیمه نثار هم هر کدام دردسرهای خاص خود را دارد. در مقابل، خورش قیمه چنین دردسرهایی را ندارد. تنها کاری که باید برای طبخ این خورش خوش‌عطر و طعم انجام بدهید، این است که مواد لازم خورش قیمه را آماده کنید و مراحلی که توضیح می‌دهیم را گام‌به‌گام انجام بدهید.
مواد لازم قیمه که در ادامه از آنها نام می‌بریم، برای ۴ نفر مناسب هستند. اگر قصد اجرای این دستورپخت برای تعداد مهمان بیشتری را دارید، باید مواد اولیه را با همین نسبت بیشتر کنید. به عنوان مثال، طرز تهیه قیمه مجلسی برای 10 نفر یا خورش قیمه برای 15 نفر هیچ تفاوتی با دستور پخت این غذا برای چهار نفر ندارد.
مواد لازم خورش قیمه برای 4 نفر
| گوشت تازه گوسفندی | ۴۰۰ گرم |
| لپه | ۸ قاشق غذاخوری |
| پیاز متوسط | ۲ عدد |
| سیر | به دلخواه ۱ تا ۲ حبه |
| لیمو عمانی | ۱ تا ۲ عدد |
| رب گوجه‌فرنگی | ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری |
| زعفران دم‌کرده | ۱ قاشق غذاخوری |
| نمک، پودر کاری، فلفل سیاه و زردچوبه | به میزان لازم |
| گلاب | یک‌دوم قاشق چا‌ی‌خوری |
| چوب دارچین | ۱ تکه |
مرحله اول از دستور پخت قیمه مجلسی
قبل از هر کاری لپه را در ظرف متوسطی بخیسانید. از این طریق، هم لپه زودتر می‌پزد و هم نفخ آن گرفته می‌شود. حالا سراغ گوشت تازه گوسفندی بروید و آن را در اندازه خورشتی برش بزنید. گوشت را هم بعد از برش بشویید و برای غذا کنار بگذارید.
مرحله دوم از طرز تهیه خورشت قیمه خانگی
پیاز را به صورت نگینی خرد کنید و در قابلمه‌ای متوسط به همراه روغن تفت دهید. اجازه بدهید تا پیاز شیشه‌ای و سبک شود. اگر به طعم سیر در غذا علاقه دارید، سیر را له کنید و به همراه پیاز کمی تفت دهید. سپس، مقداری زردچوبه به آن اضافه کنید. زردچوبه را باید به اندازه‌ای همراه با پیاز تفت دهید که رنگ طلایی خوش‌رنگی پیدا کند. حالا گوشت تکه‌تکه شده را به آن اضافه کنید و تفت دهید.
مرحله سوم از طرز تهیه خورشت قیمه مجلسی
بعد از اینکه رنگ گوشت تغییر کرد، باید لپه را به قابلمه اضافه کنید. لپه را چند دقیقه با گوشت و پیاز تفت دهید تا تغییر رنگ بدهد. حالا نمک و ادویه‌ها و رب گوجه‌فرنگی را به قابلمه بیفزایید. چاشنی‌ها را به اندازه‌ای تفت بدهید که عطر زردچوبه رها شود و رب گوجه‌فرنگی از خامی درآید. سپس، حدود ۲ تا ۳ لیوان آب به قابلمه اضافه کنید و اجازه بدهید تا محتویات آن بپزند.
مرحله آخر طبخ خورش قیمه مجلسی
گوشت و لپه باید به مدت ۳ تا ۴ ساعت کاملا بپزند. سپس، هسته‌های لیمو عمانی را جدا کنید و آن را درون قابلمه بیندازید. حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه صبر کنید تا لیمو عمانی نرم شود. سپس، زعفران دم‌کرده، چوب دارچین و گلاب را به آن اضافه کنید. حالا درب قابلمه را بگذارید و اجازه بدهید تا خورش قیمه خوشمزه و مجلسی کاملا جابیفتد. این خورشت خوش رنگ و جذاب معمولا با سیب‌زمینی سرخ‌کرده سرو می‌شود.
طرز تهیه خورشت قیمه با گوشت گوساله
خورش قیمه را می‌توانید با گوشت گوساله هم بپزید. برای این کار، باید دستورپخت خورشت قیمه با گوشت گوسفند را اجرا کنید اما از آنجایی که مدت زمان گوشت گوساله بیشتر است، مدت زمانی که برای پخت این غذا به آن نیاز دارید، بیشتر خواهد بود.
خورشت قیمه بادمجان
خورش قیمه بادمجان هم مثل قیمه با سیب‌زمینی یکی دیگر از غذاهای سنتی ایرانی است. این غذای خوشمزه هم یک غذای مناسبتی برای ایام مذهبی و مناسبت های خاص محسوب می‌شود. دستور پخت خورش بادمجان با قیمه مجلسی با سیب‌زمینی تفاوت چندانی ندارد. تنها کاری که باید برای طبخ این غذا به جز آنچه در روش طبخ قیمه با سیب‌زمینی توضیح دادیم انجام بدهید، اضافه کردن بادمجان است. بادمجان را پوست بگیرید و تلخی آن را بگیرید. سپس، آن را سرخ کنید و در ۱۵ دقیقه پایانی به قابلمه خورش اضافه کنید. مقداری از بادمجان را هم برای تزیین خورش قیمه نگه دارید.
نکات پخت خورش قیمه بادمجان
- برای اینکه یک خورش قیمه بادمجان خوش طعم داشته باشید باید به آن دارچین و آبغوره یا گرد غوره اضافه کنید.
- اگر می‌خواهید قیمه بادمجان را برای ۴ نفر درست کنید علاوه بر مواد اولیه قیمه با سیب‌زمینی به ۴ بادمجان متوسط نیاز دارید. برای تعداد بیشتر باید میزان مواد اولیه را به همین نسبت بیشتر کنید.
- برای طبخ خورش قیمه بادمجان می‌توانید به جای گوشت گوسفند از گوشت گوساله، مرغ یا بوقلمون استفاده کنید. اگر هم خورش قیمه گیاهی می‌خواهید گوشت را از مواد اولیه این غذا حذف کنید.
- خورش قیمه بادمجان با گوجه‌فرنگی هم خوشمزه می‌شود. برای اضافه کردن گوجه‌فرنگی به این غذا باید تا زمان اضافه کردن بادمجان صبر کنید.
خورش قیمه با گوشت چرخ کرده
خورش قیمه با گوشت قلقلی که به آن قیمه گیلانی یا رشتی هم می‌گویند بسیار سریع‌تر از قیمه عادی آماده می‌شود. برای شروع روش و طرز تهیه قیمه ساده با گوشت چرخ کرده، باید ابتدا مواد اولیه آن را آماده کنید.
مواد لازم خورش قیمه برای 15 نفر
| گوشت چرخ‌کرده | ۱ کیلو و ۱۲۵ گرم |
| لپه | ۳۰ قاشق غذاخوری |
| پیاز متوسط | ۷ عدد |
| سیر | به دلخواه ۱۰ تا ۱۵ حبه |
| آبلیمو | ۱۰ تا ۱۵ قاشق غذاخوری |
| رب گوجه‌فرنگی | ۷ قاشق غذاخوری |
| زعفران دم‌کرده | ۸ تا ۱۰ قاشق غذاخوری |
| نمک، پودر کاری، فلفل سیاه و زردچوبه | به میزان لازم |
طرز تهیه خورش قیمه با گوشت چرخ‌کرده
روش طبخ این خورشت خوشمزه بسیار ساده است. فقط باید گوشت چرخ‌کرده را با سیر و پیاز تفت دهید. وقتی گوشت تغییر رنگ داد به آن رب گوجه‌فرنگی اضافه کنید. بعد از اینکه رب کمی با گوشت تفت داده شد، به آن زعفران و ادویه‌ها را اضافه کنید. حالا اجازه بدهید تا گوشت با حرارت ملایم بپزد. سپس، آبلیمو و لپه‌ای که قبلا خیس خورده را اضافه کنید. بعد از آن، اجازه بدهید تا خورش با حرارت ملایم کاملا جا بیفتد.
خورشت قیمه با مرغ
خورش قیمه با مرغ هم یکی دیگر از انواع خورش قیمه است که برای پخته شدن به زمان کمتری نیاز دارد. برای طبخ این غذا باید ابتدا مواد اولیه آن را طبق آنچه در ادامه می‌خوانید آماده کنید.
مواد لازم خورش قیمه برای 10 نفر
| سینه یا فیله مرغ | ۲ کیلوگرم |
| لپه | ۲۰ قاشق غذاخوری |
| پیاز متوسط | ۵ عدد |
| سیر | به دلخواه ۸ تا ۱۰ حبه |
| لیمو عمانی | ۸ تا ۱۰ عدد |
| رب گوجه‌فرنگی | ۵ تا ۶ قاشق غذاخوری |
| زعفران دم‌کرده | ۱۰ قاشق غذاخوری |
| نمک، پودر کاری، فلفل سیاه و زردچوبه | به میزان لازم |
| گلاب | ۵ قاشق چا‌ی‌خوری |
| چوب دارچین | ۸ تکه |
طرز تهیه خورش قیمه با مرغ برای ۱۰ نفر
طرز تهیه خورشت قیمه مجلسی با مرغ درست به همان روشی است که در روش تهیه خورش قیمه با سیب‌زمینی توضیح دادیم. تنها تفاوتی که این دستور پخت با رسپی اصلی دارد این است که باید به جای گوشت گوسفندی از گوشت مرغ استفاده کنید.
خورش قیمه رژیمی
ممکن است رژیم غذایی خاصی داشته باشید اما نتوانید از خیر چشیدن طعم جذاب خورش قیمه بگذرید. در این صورت، می‌توانید خورش قیمه رژیمی بپزید. برای تهیه خورش قیمه رژیمی باید از گوشت گوسفند بدون چربی یا گوشت مرغ استفاده کنید. سیب‌زمینی یا بادمجان را هم با روغن کمتری سرخ کنید.
خورش قیمه گیاهی
طرز تهیه خورشت قیمه گیاهی با روش پخت قیمه ساده تفاوت چندانی ندارد. تنها کاری که باید انجام دهید این است که به جای گوشت، قارچ خرد شده یا سویای خیس خورده را بیفزایید.
خورش قیمه با آلو
این غذا را می‌توانید با آلو خورشتی هم بپزید. برای طبخ خورش قیمه آلو یا خورش قیمه آلو با مرغ باید مراحل توضیح داده شده در رسپی قیمه مجلسی یا خورش قیمه با مرغ را به روشی که توضیح دادیم طی کنید. در نهایت و در دقایق پایانی به آن آلو که قبلا خیس خورده را اضافه کنید.
قیمه اسفناج
قیمه اسفناج یک غذای زمستانی خوشمزه و مقوی است. برای طبخ این غذا باید ابتدا تمام مراحلی که در طرز تهیه قیمه سیب زمینی توضیح دادیم را طی کنید. سپس، اسفناج پخته شده را سرخ کنید و همراه با مقداری آبغوره به قابلمه خورش بیفزایید. حالا صبر کنید تا قیمه اسفناج با حرارت ملایم خوب جا بیفتد.
خورشت قیمه بوشهری
دستورپخت خورش قیمه بوشهری یا جنوبی با طرز تهیه قیمه ساده تفاوت دارد. این غذا از نظر ظاهری هم کمی با آنچه از یک خورش قیمه نذری معمولی سراغ داریم متفاوت است. قیمه بوشهری معمولاً در کنار شکرپلو سرو می‌شود.
مواد لازم خورشت قیمه بوشهری برای ۸ نفر
| گوشت مخصوص خورشت | ۷۰۰ گرم |
| لپه | ۱ کیلوگرم |
| سیب زمینی بزرگ | ۲ عدد |
| رب گوجه فرنگی | ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری |
| زعفران دم‌کرده | به اندازه دلخواه |
| نمک، زردچوبه، فلفل، پودر دارچین و زیره | به اندازه کافی |
طرز تهیه خورشت قیمه جنوبی
پیاز نگینی خرد شده را به اندازه‌ای تفت دهید که سبک و بلوری شود. سپس، نمک، ادویه‌ها و گوشت را به آن اضافه کنید. گوشت را آن‌قدر تفت دهید که رنگ آن تغییر کند. پس از آن، لپه خیس خورده را اضافه کنید و کمی تفت دهید تا بوی خامی آن از بین برود. حالا چند لیوان آب به قابلمه اضافه کنید.
پس از چند دقیقه، سیب زمینی که پوست آن گرفته شده را به صورت کامل درون قابلمه بیندازید. حالا صبر کنید تا ترکیبات خورشت برای دو تا سه ساعت با حرارت ملایم مغزپخت شوند. سپس، رب گوجه فرنگی تفت داده شده و زعفران دم‌کرده را به آن بیفزایید و حدود نیم ساعت دیگر صبر کنید تا خورش روی حرارت ملایم بماند. در نهایت، تمام ترکیبات خورشت را با گوشت‌کوب برقی کاملاً له کنید تا قیمه بوشهری آماده سرو شود.
خورش بوقلمون با لپه
این غذا با گوشت بوقلمون به همان ترتیبی که در دستورپخت خورشت قیمه با گوشت گوسفند توضیح دادیم، طبخ می‌شود. برای پختن این خورش به ازای هر نفر باید ۱۰۰ گرم گوشت بوقلمون و پیاز را تفت دهید و لپه خیس خورده را به آن بیفزایید. در نهایت هم به آن زعفران دم‌کرده و رب گوجه فرنگی تفت داده شده همراه با چند لیوان آب اضافه کنید.
از آنجایی که گوشت بوقلمون در مقایسه با سایر انواع گوشت بوی زهم بیشتری دارد، معمولاً در کنار پیاز از سیر رنده شده نیز استفاده می‌کنند.
بهترین ادویه برای خورش قیمه
خورش قیمه با لیمو عمانی یا پودر لیمو عمانی به عنوان اصلی‌ترین چاشنی این غذا درست می‌شود. فقط باید روش گرفتن تلخی لیمو عمانی را بدانید. طعم خورش قیمه با هل و گلاب هم بی‌نظیر است. علاوه‌براین، می‌توانید از ترکیب ادویه‌های زعفران، پودر گل محمدی، پودر جوز هندی، پودر دارچین، پودر فلفل سیاه و پودر هل هم استفاده کنید.
رازهای طلایی برای خوشمزه شدن خورش قیمه
- خورش قیمه را با گوشت سینه مرغ یا حتی بدون گوشت و به صورت غذایی گیاهی هم می‌پزند.
- گوشت باید به اندازه کافی سرخ شود. کم سرخ شدن گوشت کیفیت خورش را پایین می‌آورد و زیاد سرخ‌کردن گوشت هم باعث سفتی و دیر پخته شدن آن می‌شود.
- به جای چوب دارچین می‌توانید از پودر دارچین هم استفاده کنید. البته، پودر دارچین رنگ خورش را کمی کدر می‌کند.
- اگر رب گوجه‌فرنگی را بیش از اندازه تفت دهید یا لیمو عمانی را از ابتدا اضافه کنید، خورش قیمه طعم تلخی می‌گیرد.
- قیمه پلو مخلوط هم روش دیگری برای چشیدن طعم این غذای بهشتی است. برای تهیه این پلومخلوط باید خورش قیمه را به روش اصلی بپزید. سپس، آن را مثل سایر پلومخلوط‌ها همراه با برنج آبکش شده دم کنید.
کلام پایانی
خورش قیمه یکی از غذاهای محبوب ایرانی‌هاست که تقریبا در سفره هر مراسمی می‌توانید آن را ببینید. این غذای خوشمزه و اشتهاآور را هم با سیب‌زمینی و هم با بادمجان می‌خورند. اگر هوس قیمه بادمجان یا قیمه سیب‌زمینی کرده‌اید، می‌توانید دستور پخت قیمه مجلسی که توضیح دادیم را اجرا کنید و به آن سیب‌زمینی یا بادمجان سرخ کرده اضافه کنید. اگر هم برای این کار فرصت کافی ندارید، همه چیز را به مامانپز بسپارید. در مامانپز، قیمه سیب زمینی با دستپخت مامان فلور، مامان نارنج، مامان کژال و قیمه بادمجان با دستپخت مامان هدا، مامان کژال، مامان لادن، مامان نارنج و مامان فلور قابل سفارش است.
سؤالات رایج درباره خورش قیمه
حبوبات خورش قیمه چیست؟
اصلی‌ترین حبوبات خورش قیمه لپه است اما در برخی از شهرهای ایران این غذا با حبوبات دیگری هم آماده می‌شود. به طور مثال، خورش قیمه یزدی با نخود درست می‌شود و برای طبخ خورش قیمه جنوبی یا بوشهری از نخود و لپه با هم استفاده می‌کنند.
برای غلیظ شدن خورش قیمه چه کنیم؟
اضافه کردن گوجه‌فرنگی و رب گوجه‌فرنگی تفت داده شده یا پوره سیب‌زمینی به افزایش غلظت خورش قیمه کمک می‌کند.
چطور تلخی خورشت قیمه را بگیریم؟
خیساندن لیمو عمانی پیش از اضافه کردن به خورش، اضافه کردن چند حبه قند، زعفران یا شکر و عوض کردن آب خورش به طور کامل به رفع تلخی این غذا کمک می‌کند.
چرا رنگ خورش قیمه تیره میشه؟
اگر دارچین یا پودر دارچین را در ابتدا به قابلمه خورش اضافه کنید، خورش قیمه تیره رنگ می‌شود.
چه موقع لیمو عمانی را به خورش قیمه اضافه کنیم؟
بهتر است لیمو عمانی را بعد از مغزپخت شدن گوشت و در ۲۰ دقیقه پایانی پخت به قابلمه اضافه کنید.
خورشت قیمه چقدر کالری دارد؟
۱۱۵ گرم از این خورشت حدود ۲۰۰ کالری دارد.
اگر خورش قیمه شور شد چکار کنیم؟
برای از بین بردن شوری خورش قیمه می‌توانید به آن سیب‌زمینی یا کمی نان خشک اضافه کنید. افزودن مقداری آب بدون نمک یا گذاشتن یک قاشق نقره‌ای داخل قابلمه خورش هم به رفع شوری آن کمک می‌کند.
برای ۱۵ نفر چند کیلو گوشت لازم است؟
حدود دو کیلوگرم.
گلاب را چه زمانی به قیمه اضافه کنیم؟
گلاب باید در دقایق پایانی خورش قیمه به این غذا اضافه شود.
هر یک کیلو گوشت برای چند نفر قیمه مناسب است؟
حدود ۱۰ تا ۱۵ نفر.
میزان لپه برای ۴ نفر چقدر است؟
میزان لپه به ذائقه افراد بستگی دارد اما معمولاً برای ۴ نفر به ۸ قاشق غذاخوری لپه نیاز دارید.
برای رفع تیرگی خورشت قیمه چه باید کرد؟
لپه را از قبل بجوشانید، رب گوجه فرنگی را کمی تفت دهید، پودر دارچین بیش از حد مصرف نکنید، برای طبخ خورش قیمه از زعفران دم‌کرده استفاده کنید، غذا را در قابلمه مسی بپزید و به جای لیمو عمانی از گرد لیمو یا آبلیمو استفاده نکنید.
مدت زمان پخت قیمه چقدر است؟
مدت زمان پخت این غذا به نوع گوشتی که به کار می‌برید بستگی دارد اما به طور متوسط حدود دو تا سه ساعت برای پخت خورش قیمه لازم است.