با شروع فصل سرد، کم‌کم بیماری‌های ویروسی مثل سرماخوردگی نیز شیوع پیدا می‌کنند. در چنین شرایطی هم چه درمانی بهتر از مصرف شلغم؟ البته، همه عاشق این سبزی خوشمزه نیستند. این افراد برای دوست نداشتن شلغم دلیل خوبی دارند؛ آنها فکر می‌کنند که این گیاه سفیدرنگ بدمزه است. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید، اجازه بدهید تا راهی خوشمزه به شما معرفی کنیم. در صورتی که شلغم را به خوبی بپزید و در غذایی خوشمزه ترکیب کنید، حتما نظرتان درباره شلغم عوض خواهد شد. در این مطلب، دستورپخت یک آش شلغم با طعمی شگفت‌انگیز و تمام ترفندهای خوشمزگی آن را می‌خوانید.
۱. آش شلغم با عدس و ماش
در شهرهای استان خراسان جنوبی، معمولا آش شلغم را با ترکیباتی مانند ماش و عدس می‌پزند. این دستورپخت برخلاف برخی روش‌های تهیه این آش گوشت ندارد. برای طبخ این آش باید ابتدا مواد اولیه آن را آماده کنید. مواد لازمی که در ادامه می‌خوانید جهت طبخ این آش مناسب هستند.
مواد لازم آش شلغم برای ۴ نفر
| شلغم تازه | ۶ عدد |
| عدس | ۱ لیوان |
| ماش | یک‌دوم لیوان |
| سبزی مخصوص آش | ۳۰۰ تا ۳۵۰ گرم |
| برنج نیم‌دانه | یک‌دوم لیوان |
| پیاز زرد بزرگ | ۱ عدد |
| سیر | ۳ تا ۴ حبه |
| نمک، زردچوبه و فلفل | به اندازه کافی |
مرحله اول از طرز تهیه اش شلغم با عدس
ابتدا پوست شلغم را جدا کنید و آن را به صورت مکعبی خرد کنید. اگر هم ترجیح می‌دهید که شلغم در آش نمایان نباشد، آن را رنده کنید. شلغم را برای تهیه آش کنار بگذارید.
برنج نیم‌دانه را تمیز بشویید و در ظرفی حاوی آب ولرم بخیسانید. عدس و ماش را هم به همین ترتیب در ظرف آبی بریزید تا خیس بخورد.
مرحله دوم از طرز تهیه آش شلغم با برنج
حبه‌های سیر را له کنید. پیاز هم باید نگینی خرد شود. سیر و پیاز را در قابلمه‌ای آن‌قدر تفت دهید تا نرم و طلایی شوند. سپس، نمک و ادویه‌ها را به آن بیفزایید. وقتی سیر و پیاز با ادویه‌ها به خوبی ترکیب شدند، عدس و ماشی که آبکشی کرده‌اید را به آن اضافه کنید. در نهایت نیز قابلمه را تا نیمه از آب پر کنید و اجازه بدهید، عدس و ماش بپزند.
مرحله سوم از طرز تهیه آش شلغم با ماش
حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پس از اینکه حبوبات را به قابلمه اضافه کردید، یکی از آنها را از بردارید و بررسی کنید. اگر عدس کمی نرم شده، برنج آبکشی شده را درون قابلمه بریزید. اجازه بدهید تا برنج هم حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه نیم‌پخت شود. سپس، شلغم خرد یا رنده شده را به قابلمه اضافه کنید. بعد از چند دقیقه نیز نوبت به اضافه کردن سبزی می‌رسد. حالا درب قابلمه را باز بگذارید و اجازه بدهید آش شلغم ۳۰ تا ۴۵ دقیقه کاملا جابیفتد.
آش شلغم را می‌توانید با کشک، سیر داغ، پیاز داغ یا نعناع داغ تزیین کنید. اگر هم به طعم ترشی علاقه دارید، به آن کمی آبلیمو یا آبغوره اضافه کنید.
۲. طرز تهیه آش شلغم با گوشت چرخ کرده
مردم یزد برای طبخ آش شلغم به آن کوفته ریزه اضافه می‌کنند. مواد اولیه آش شلغم با گوشت چرخ کرده با دستورپخت این آش با عدس و ماش تفاوتی ندارد. تنها تفاوت آنها در این است که برای طبخ اولی علاوه بر مواد قبلی به ۴۰۰ گرم گوشت چرخ‌کرده هم نیاز دارید.
طرز تهیه آش شلغم با گوشت چرخ کرده به این ترتیب است که باید ابتدا با استفاده از نیمی از پیاز و گوشت چرخ‌کرده، کوفته قلقلی درست کنید. نیمی دیگر از پیاز را هم رنده کنید و همراه با سیر له شده و ادویه‌جات درون قابلمه‌ای تفت دهید. سپس، کوفته ریزه‌ها را درون قابلمه بریزید. در ادامه نیز مثل دستور پخت قبلی مواد را یکی یکی اضافه کنید. در نهایت هم اجازه بدهید تا آش به مدت ۳۰ دقیقه جابیفتد.
اش شلغم با گوشت قلقلی را می‌توانید با کشک، پیاز داغ، سیر داغ، نعناع داغ و چند کوفته ریزه تزیین کنید.
۳. آش شلغم شیرازی
شیرازی‌ها و قزوینی‌ها برای درست کردن آش شلغم روش خاص خود را دارند. آنها این آش خوشمزه را بدون گوشت می‌پزند. برای طبخ آش شلغم قزوین یا شیراز به جای یک‌دوم لیوان ماش هم ۱ لیوان بلغور گندم اضافه می‌کنند. بقیه مواد اولیه آش شلغم شیرازی نیز همان مواد لازم طبخ آش شلغم به روش اول هستند. طرز تهیه آش شلغم بدون گوشت هم با دستورپخت آش شلغم با عدس و ماش هیچ تفاوتی ندارد.
برای تزیین آش شلغم بدون گوشت نیز می‌توانید از کشک، پیاز داغ، سیر داغ و نعناع داغ استفاده کنید.
۴. طرز تهیه اش شلغم با لپه
برای طبخ این آش می‌توانید لپه یا بلغور جو را جایگزین حبوبات کنید. دستور پخت آش شلغم خوشمزه با لپه با روش طبخ اش ماش و شلغم هیچ تفاوتی ندارد.
۵. اش شلغم و اسفناج
آش شلغم و اسفناج نوعی آش شلغم ساده پرخاصیت برای سرماخوردگی و زمستان است. این آش را می‌توانید به عنوان یک غذای پاییزی یا زمستانی میل کنید. برای پختن این آش سنتی و مقوی در پاییز و زمستان باید ابتدا مواد اولیه آن را آماده کنید.
مواد لازم آش شلغم و اسفناج دو نفره
| لپه | یک‌چهارم لیوان |
| برنج نیم‌دانه | یک‌دوم لیوان |
| پیاز متوسط | ۱ عدد |
| شلغم | ۲۵۰ گرم |
| ساقه اسفناج | ۱۰۰ گرم |
| سبزی آش | ۲۵۰ گرم |
طرز تهیه آش شلغم و اسفناج
لپه خیس خورده را با پیاز تفت داده شده ترکیب کنید و کمی تفت دهید. سپس، به آن مقداری آب بیفزایید تا لپه مغزپخت شود. بعد از اینکه لپه پخته شد، برنج خیس خورده و شلغم خرد شده را به آن بیفزایید. اجازه بدهید تا این ترکیبات نیز بپزند. سپس، سبزی آش و ساقه‌های اسفناج که ساطوری کرده و تفت داده‌اید را به آن بیفزایید. پس از آن اجازه بدهید تا آش خوب جا بیفتد.
۶. اش شلغم با کشک
آش شلغم و عدس را می‌توانید با کشک نیز بپزید. برای این کار، باید ابتدا مراحل پخت این آش را طبق آنچه قبلاً توضیح دادیم طی کنید. در نهایت، به آن مقداری کشک رقیق شده بیفزایید و اجازه بدهید تا آش جا بیفتد.
نکاتی برای پخت آش شلغم
- برای طبخ آش شلغم مجلسی باید شلغم مرغوب و تازه انتخاب کنید. به دنبال شلغم‌های کوچکتر با پوستی بدون لک باشید. پوست شلغم مرغوب سفت است. وزن این شلغم نسبت به اندازه‌ای که دارد، سنگین است. شلغم‌هایی که نرم یا دارای کپک، لکه‌های سیاه و بریدگی هستند، برای خوردن یا طبخ غذا مناسب نیستند.
- برای اینکه شلغم تازه بماند باید آن را درون کیسه‌ای پلاستیکی درون یخچال نگه‌داری کنید. در این صورت، شلغم برای ۱ ماه تازه می‌ماند.
- سبزی این آش شامل تره، جعفری، اسفناج و گشنیز می‌شود. در صورت تمایل می‌توانید تره و جعفری را حذف کنید.
- این آش برنج نیم‌دانه دارد. به همین علت، ممکن است که موقع طبخ به راحتی ته بگیرد. بنابراین، باید آن را مدام هم بزنید.
- می‌توانید به آش کمی عصاره گوشت اضافه کنید تا خوشمزه‌تر شود.
کلام آخر
آش شلغم یکی از انواع آش ایرانی خوشمزه و سالم است که علاقه‌مندان به آش رشته، آش سبزی یا آش شله قلمکار باید طعم آن را امتحان کنند. در صورتی که آش شلغم بدون گوشت درست شود، به یکی از غذاهای محبوب گیاهخواران تبدیل خواهد شد.
سؤالات رایج
سبزیجات اصلی آش شلغم چیست؟
تره، جعفری، اسفناج و گشنیز.
آیا شلغم برای سرماخوردگی خوب است؟
بله.
آیا شلغم لاغر کننده است؟
بله. فیبر موجود در این گیاه به افزایش احساس سیری و دریافت کالری کمتر کمک می‌کند.
آش شلغم غذای محلی کدام شهر است؟
شیراز، قزوین، مشهد و یزد.