معمولا برای انتخاب چاقوی آشپزخانه سراغ گزینههایی میرویم که بیشتر در دسترس ما هستند اما آیا تاکنون به این فکر کردهاید که بهترین چاقوی آشپزخانه چه ویژگیهایی دارد؟ چاقوهای خوب مهمترین ابزار در آشپزخانه هستند و با مراقبت صحیح میتوانید آنها را برای نسلهای بعدی خود به یادگار بگذارید. در این مطلب، درباره بخشهای مختلف یک چاقوی آشپزخانه، کاربرد انواع چاقوها و نکاتی که باید در انتخاب چاقوی آشپزخانه در نظر بگیرید توضیح میدهیم.
آناتومی و اجزای چاقو
هر چاقوی آشپزخانه از ۶ بخش اصلی تشکیل شده است:
- تکیهگاه یا بلاستر: این بخش به حفظ تعادل چاقوی آشپزخانه کمک میکند و از دستان شما در برابر لغزشهای تصادفی محافظت خواهد کرد.
- لبه: بخش میانی هر چاقوی آشپزخانه وظیفه برش یا تکهتکه کردن غذاها را بر عهده دارد. برای اینکه این بخش از چاقو سالم بماند، باید هر بار پس از استفاده، لبه آن را با یک چاقو تیزکن صاف و تراز کنید. این کار باعث میشود که برشهای شما موقع استفاده از چاقو دقیقتر شوند. علاوه بر این، باید لبه چاقو را بلافاصله پس از استفاده با دست بشویید و خشک کنید تا دچار خوردگی نشود.
- دسته: بهترین چاقوی آشپزخانه چاقویی است که دسته بیضیشکلی دارد. چاقوهایی که دسته آنها دارای شیار یا شکافی برای انگشتان هستند، برای آشپزخانه مناسب نیستند. این چاقوها راحت در دست قرار نمیگیرند.
- ستون فقرات چاقو: به بخش بالایی تیغه چاقو که به موازات لبه آن قرار گرفته، ستون فقرات چاقو میگویند. یک آشپز حرفهای میتواند ستون فقرات چاقو را در دست بهخوبی کنترل کند.
- تانگ: بخشی از تیغه چاقو که تا دسته امتداد مییابد را تانگ مینامند. این بخش از چاقوی آشپزخانه به حفظ تعادل آن کمک میکند.
- نوک: به یکچهارم بخش جلویی چاقو نوک چاقو گفته میشود. این بخش از چاقوی آشپزخانه برای بریدن مواد غذایی کوچک یا لطیف بهتر است. اگر هم میخواهید در یک ماده غذایی سوراخی کوچک ایجاد کنید، باید از این بخش از چاقو کمک بگیرید. نباید از نوک چاقو یا هر بخش دیگر آن به عنوان درب بازکن یا موارد دیگر استفاده کنید چون به مرور زمان چاقو خاصیت خود را از دست میدهد.
معرفی انواع چاقوی آشپزخانه
برای آشنایی بیشتر با کاربرد انواع چاقوها باید انواع آنها را بشناسید. دنیای چاقوهای آشپزخانه بسیار بزرگ است اما در ادامه، درباره مهمترین انواع چاقوی آشپزخانه و کاربردهای آنها میخوانید.
۱. چاقوی سرآشپز
همانطور که احتمالاً از نام این چاقو حدس میزنید، چاقوی سرآشپز یک چاقوی همه کاره در آشپزخانه است. این چاقو تیغهای پهن رو به بالا دارد که چرخش سریع آن به جلو و عقب را راحتتر میکند. چاقوی سرآشپز را میتوانید برای هر کاری از خرد کردن گوشت تا ریز خرد کردن سبزیجات به کار ببرید.
۲. چاقوی سانتوکو
چاقوی سانتوکو مدل ژاپنی چاقوی سرآشپز است که چشم بادامیها آن را برای انجام دادن کارهای مختلف در آشپزخانه از خرد کردن گرفته تا ایجاد برش روی گوشت و ریز خرد کردن آن را با تیغه سبکتر خود انجام میدهد.
۳. چاقوی استخوانی
اگر میخواهید گوشت را از استخوان جدا کنید، بدون شک چاقوی استخوانی بیش از همه به کارتان میآید. این چاقو با تیغهای انعطافپذیر به شما کمک میکند تا گوشت مرغ، ماهی و گوسفند را با دقت از استخوان آن جدا کنید.
۴. چاقوی مخصوص نان
اگر تا به حال برای برش دادن نانهای حجیم از این چاقوی دندانهدار استفاده نکردهاید، باید بدانید که هنوز سرآشپز حرفهای نشدهاید! این چاقوی دندانهدار برای برش دادن کیک و حتی بعضی از انواع گوشت نیز کاربرد دارد. بنابراین، برای راحتتر آشپزی کردن پیشنهاد میکنیم که همین حالا یک مدل از این چاقو را برای آشپزخانه خود خریداری کنید.
۵. چاقوی تیغه کوتاه
برای کسانی که اهل تزیین غذاها و نوشیدنیها هستند و میخواهند این خوراکیها را با دقت و ظرافت بیشتری تزیین کنند، یک چاقوی تیغه کوتاه از ضروریترین وسایل است. این چاقو انواع میوه، سبزیجات و گوشت را با دقت و ظرافت بسیاری خرد میکند تا بتوانید زیباترین غذاها و خوراکیها را روی میز مهمانی بچینید.
۶. چاقوی رومیزی
چاقوی رومیزی یا استیک فقط برای برش استیک و غذاهایی مانند آن کاربرد ندارد. این چاقو با مدلهای مختلف دندانهدار یا بدون دندانه ابزاری کوچک و کاربردی برای میز مهمانی است. شما میتوانید یک مرغ شکم پر یا حتی لازانیا روی میز مهمانی بگذارید تا مهمانی باشکوهتر برگزار شود. در کنار آن نیز ابزاری کاربردی مثل چاقوی رومیزی قرار دهید تا مهمانها از راحتی سرو غذاها لذت ببرند.
۷. چاقوی گوشتبری
تیغه باریک این چاقو برای برش دادن گوشت ماکیان بهترین ابزار است. این چاقو برای آشپزهایی که همیشه غذاهایی با این نوع گوشت میپزند، کاربرد دارد.
۸. چاقوی فیله
احتمالاً در مواد اولیه غذاهای مختلف، نام گوشتهایی که به صورت فیله در آمدهاند را خواندهاید. چاقوی سرآشپز برای برش دادن گوشت و تبدیل کردن آن به فیله ابزار مناسبی نیست. در عوض، میتوانید از چاقوی فیله با تیغه ضخیم و نوک تیز استفاده کنید.
۹. ساطور
برای طبخ انواع غذا از آنهایی که در دستور پختشان سبزیجات ساطوری شده به کار میروند گرفته تا غذاهایی که با گوشتهای دارای استخوانهای درشت پخته میشوند، همگی به این چاقوی بزرگ تیغه پهن نیاز دارند. با استفاده از ساطور میتوانید هر ماده غذایی را خرد یا له کنید.
۱۰. چاقوی مخلوطکن
برای ساطوری و خرد کردن انواع سبزیجات میتوانید از این چاقو استفاده کنید. این چاقو با دو تیغه و دو دسته بهترین ابزار جایگزین چاقوی سرآشپز برای طبخ غذاهای گیاهی بدون گوشت، انواع آش یا سوپها است.
راهنمای خرید چاقوی آشپزخانه
موقع خرید چاقوی آشپزخانه باید ویژگی های کارد و چاقو آشپزخانه باکیفیت را در نظر بگیرید. راهنمای خرید کارد آشپزخانه شامل ۶ نکته مهم میشود که باید به آنها توجه کنید.
۱. بر نیازهای اصلی آشپزخانه تمرکز کنید
واقعیت این است که در آشپزخانه به ۲ چاقو بیش از همه نیاز دارید: چاقوی مخصوص سرآشپز و چاقوی نان دندانهدار. چاقوی مخصوص آشپزخانه که درباره آن توضیح دادیم، تقریبا هر چیزی را میبُرد به جز تکههای نان. اینجاست که وجود یک چاقوی نان به شما کمک میکند.
سعی کنید بیشتر هزینه خود را صرف خرید یک چاقوی آشپزخانه خوب کنید تا بهترین چاقو نصیبتان شود.
۲. جنس تیغه چاقو مهم است
برای ساخت تیغه چاقو از مواد مختلفی استفاده میکنند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. مهمترین مواد به کار رفته در تیغه چاقو عبارتاند از:
- فولاد ضدزنگ: چاقوهایی با تیغه فولادین معمولیترین چاقوی آشپزخانه محسوب میشوند. احتمالا همین حالا در کشوی آشپزخانه یکی از این چاقوها را دارید. فولاد فلزی نسبتا ارزان است و در برابر زنگزدگی مقاومت بالایی دارد. با وجود این، در مدتی کوتاه رنگ آن مات میشود و تیز کردن آن هم کار سادهای نیست.
- فولاد کربنی: چاقوهایی از این جنس از فولاد ضدزنگ استاندارد گرانتر هستند. این چاقوها بادواماند و لبه و درخشندگی خود را بهتر از همتایان ارزان خود حفظ میکنند.
- تیتانیوم: چاقویی با لبه تیتانیوم تیز و سبک است و کاربری راحتی دارد اما انعطافپذیری بالای آن مانع از برش مواد غذایی سخت میشود.
- سرامیک: چاقوهایی که تیغه سرامیکی دارند، برای مدتی طولانی تیز باقی میمانند. بااینحال، این چاقوها وزن و تکیهگاه سایر چاقوها را ندارند و نسبت به فلزات شکنندهتر هستند.
۳. به وزن چاقو توجه کنید
وزن ایدهآل چاقو به سرآشپز بستگی دارد. آنچه برای یک آشپز رضایتبخش است، برای آشپز دیگر ناخوشایند و دستوپاگیر میشود. چاقوهای سنگین برای خرد کردن سبزیجات سخت و متراکم یا حتی شکستن استخوان مرغ و تکهتکه کردن گوشت ضخیم مناسبترند. چاقوهای سبک نیز برای خرد کردن سریع مواد شکنندهتر کاربرد دارند. در بهترین حالت، شما باید هر دو نوع چاقو را در آشپزخانه داشته باشید اما اگر برای خرید یک چاقو هزینه میکنید، بهتر است چاقویی را انتخاب کنید که در دست شما راحت باشد و وزن آن مزاحم آشپزیتان نشود.
اگر به فکر خرید آنلاین چاقوی آشپزخانه هستید، بهتر است قبلا درباره وزن و برند آن تحقیق کنید تا بهترین چاقو نصیبتان شود.
۴. تعادل چاقو را بسنجید
تعادل چاقو با کف دست حفظ میشود و از دو راه میتوانید آن را بسنجید:
- چاقو را در دست بگیرید و روی پیشخوان بگذارید. نوک چاقو باید پشت به بالاتنه شما باشد و برای صاف نگه داشتن آن روی پیشخوان به فشار اضافی نیازی نباشد.
- چاقو را به صورت عمود روی پیشخوان بگذارید. تیغه چاقو باید به موازات بازوی شما باشد.
۵. از تیز بودن چاقو مطمئن شوید
چاقوی آشپزخانه باید همیشه تیز باشد. برای اینکه از تیز بودن یک چاقو مطمئن شوید میتوانید آن را با برش دادن کاغذ امتحان کنید. هر چه برش کاغذ تمیزتر باشد، تیغه تیزتر است.
۶. جنس دسته چاقو هم اهمیت دارد
دسته چاقوی آشپزخانه باید چوبی یا فلزی باشد تا راحت در دست قرار بگیرد. دستههای پلاستیکی ممکن است هنگام برش مواد غذایی در دستان شما لیز بخورند.
نحوه شستن و تمیز کردن چاقو های آشپزخانه
برای اینکه چاقوهای آشپزخانه همیشه سالم و کاربردی باقی بمانند، باید آنها را به درستی بشویید و تمیز کنید. چاقوها را باید با آب گرم، مایع ظرفشویی و اسفنج بشویید و آنها را در ماشین ظرفشویی نگذارید. همچنین، باید این ابزارهای آشپزخانه را بلافاصله پس از استفاده تمیز کنید. برش دادن مواد غذایی اسیدی نظیر انواع مرکبات و گوشت میتواند به تیغه چاقو آسیب برساند. بنابراین، پس از این کار بلافاصله چاقو را تمیز کنید.
نکات حفظ و نگهداری چاقوی آشپزخانه
- برای برش دادن مواد غذایی با انواع چاقو از تختههای برش چوبی یا پلاستیکی استفاده کنید زیرا تختههای شیشهای با گذشت زمان به لبههای تیغه چاقو آسیب میرسانند.
- چاقو را همیشه تیز نگه دارید تا هر بار برای استفاده از آن مجبور نباشید به آن بیش از حد فشار وارد کنید.
- چاقوی مخصوص برش گوشت را از چاقوی خرد کردن سبزیجات، سیب زمینی و پیاز جدا کنید.
- برای خرد کردن مواد غذایی یخزده از چاقو استفاده نکنید زیرا کم کم باعث کند شدن آن میشود.
کلام آخر
چاقوی آشپزخانه یکی از لوازم ضروری هر سرآشپزی است. برای اینکه چاقویی بادوام انتخاب کنید، باید به راهنمای انتخاب چاقو که در این مطلب به آن اشاره کردیم، توجه کنید. توجه به این نکات خرید یک چاقوی باکیفیت را تضمین میکند که میتواند برای سالهای طولانی در کشوی آشپزخانه شما بدرخشد و دستیار خستگیناپذیر شما باشد.
سؤالات رایج
چگونه میتوانم چاقوی مناسب بر اساس نوع آشپزی خود انتخاب کنم؟
بهتر است دو نوع چاقو در آشپزخانه داشته باشید اما اگر فقط بودجه خرید یک نوع چاقو را دارید، چاقویی را انتخاب کنید که در دست شما راحت باشد و وزن آن مزاحم آشپزیتان نشود.